Από το χρώμα των ματιών μέχρι το σχήμα της μύτης, μάθετε πώς διαμορφώνονται τα χαρακτηριστικά του μικρού σας.
Όταν περιμένετε μωρό με τον σύντροφό σας, είναι απόλυτα φυσικό να αρχίσετε να αναρωτιέστε σε ποιον θα μοιάζει περισσότερο. Θα έχει γαλάζια μάτια όπως ο πατέρας του; Θα έχει λαμπερά ξανθά μαλλιά όπως η μητέρα της;
Ενώ αναπόφευκτα εσείς κάνετε προβλέψεις, είναι σχεδόν αδύνατο να είστε απολύτως σίγουροι σε ποιον θα μοιάσει το μικρό σας. Ακόμα κι όταν το κρατήσετε στα χέρια σας και έχετε αποφασίσει ότι έχει το πιγούνι σας και τα μάτια της μητέρας σας, δεν ξέρετε πώς αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί να αλλάξουν με τον καιρό.
Σύμφωνα με τον Samuel M. Scheiner, Ph.D., διευθυντή προγράμματος στο τμήμα περιβαλλοντικής βιολογίας στο National Science Foundation της Ουάσινγκτον, τα περισσότερα γνωρίσματα είναι αποτέλεσμα πολλαπλών γονιδίων που συνεργάζονται, έτσι ώστε κάποιες από τις επιδράσεις των γονιδίων να ενισχυθούν, να μειωθούν ή να απενεργοποιηθούν τελείως. Ωστόσο, οι επιστήμονες έχουν κάποια εικόνα σχετικά με το γιατί αποκτούμε τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Ακολουθεί ένα εισαγωγικό μάθημα στα βασικά σημεία του DNA.
Μαλλιά
Τα γονίδια που καθορίζουν το χρώμα των μαλλιών (καθώς και το χρώμα των ματιών και της επιδερμίδας) ρυθμίζουν επίσης τα μελανοκύτταρά μας ή τα κύτταρα που παράγουν χρώμα. Το κατά πόσο το μωρό σας θα ανήκει στο φάσμα μεταξύ μαύρου και καστανού ή του κόκκινου και ξανθού μπορεί να εξαρτάται από το πόσα μελανοκύτταρα έχει, τι χρωστική ουσία φτιάχνουν (ο ένας τύπος, η ευμελανίνη, παράγει το φάσμα μεταξύ μαύρου και καστανού, ο άλλος, η φαιομελανίνη, παράγει το φάσμα μεταξύ καστανού ή κόκκινου) και πόσες επαναλήψεις γίνονται για κάθε απόχρωση.
Όσο περισσότερα κύτταρα που παράγουν χρώμα έχει το παιδί σας, τόσο περισσότερη ευμελανίνη παράγουν και τόσο πιο σκούρα μαλλιά θα έχει. Αν έχει σχετικά λίγα μελανοκύτταρα που παράγουν κυρίως ευμελανίνη, τα μαλλιά του θα είναι ανοιχτά καστανά ή ξανθά. Όσο περισσότερη φαιομελανίνη παράγουν τα κύτταρά του, τόσο πιο κόκκινα μαλλιά θα έχει.
Μάτια
Τουλάχιστον δύο γονίδια επηρεάζουν την απόχρωση που αναπτύσσεται και καθένα από αυτά μπορεί να έχει δύο μορφές ή αλληλόμορφα: ένα που έχει εκδοχές του καφέ και του γαλάζιου κι ένα άλλο που έχει εκδοχές του πράσινου και του γαλάζιου. Το χρώμα των ματιών του μωρού σας θα εξαρτηθεί από τον συνδυασμό των αλληλόμορφων που κληρονομεί από εσάς και τον σύντροφό σας. Αν εσείς έχετε σκούρα μάτια και ο σύντροφός σας ανοιχτά, το μωρό είναι πιθανό να γεννηθεί κι αυτό με σκούρα μάτια. Το καστανό αλληλόμορφο είναι κυρίαρχο, οπότε αν το μωρό πάρει ένα τέτοιο, θα αναπτύξει καστανά μάτια ό,τι άλλο κι αν υπάρχει στον κώδικά του. Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και δύο καστανομάτηδες γονείς μπορεί να κάνουν παιδί με ανοιχτόχρωμα μάτια, αν και οι δύο φέρουν υποτελή γαλάζια γονίδια. Εάν υπάρχουν γαλάζια μάτια και στις δύο πλευρές του οικογενειακού δέντρου, μπορεί να τα κληρονομήσει και το παιδί σας.
Μέγεθος
Για να κάνετε μια πρόχειρη εκτίμηση του ύψους του μωρού σας, θα πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ των δύο φύλων. Στα κορίτσια, αφαιρέστε 12,5 εκατοστά από το ύψος του μπαμπά και κατόπιν βρείτε τον μέσο όρο αυτού του αριθμού και του δικού σας ύψους. Στα αγόρια, προσθέστε 12,5 εκατοστά στο δικό σας ύψος και κατόπιν βρείτε τον μέσο όρο αυτού του αριθμού και του ύψους του μπαμπά του. Ή ακολουθήστε την καμπύλη ανάπτυξης του παιδιού σας: αν αυτή βρίσκεται σταθερά στην 50ή εκατοστιαία θέση για το ύψος και το βάρος, είναι πιθανό να είναι κοντά σε αυτό ως ενήλικας. Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορείτε να είστε σίγουροι. Έτσι, ακόμη κι αν το παιδί σας βρίσκεται στο 99ο εκατοστημόριο για μήνες, μην το δέσετε κόμπο ότι θα θριαμβεύσει στο βόλεϊ.
Να θυμίσουμε ότι μερικές φορές τα παιδιά καταλήγουν να μοιάζουν ακριβώς με τη μαμά ή τον μπαμπά τους – ή τα αδέλφια τους – αλλά μερικές φορές δεν μοιάζουν σε κανέναν από την οικογένεια.
Τα παιδιά μοιράζονται μόνο το 50 τοις εκατό του DNA τους με καθέναν από τους γονείς και τα αδέλφια τους, έτσι υπάρχει άφθονος χώρος για παραλλαγές. Αν το μικρό σας σας μοιάζει, μπορεί να έχει κληρονομήσει πολλά κυρίαρχα γονίδιά σας, μαζί με άλλα υποτελή από εσάς και τον σύντροφό σας, λέει ο Δρ Starr. Αν τα αδέλφια καταλήξουν να μοιάζουν μεταξύ τους, ο συνδυασμός των γονιδίων που κληρονόμησαν ήταν παρόμοιος. Καθένα από τα παιδιά σας μπορεί να πάρει προδιαγραφές για διάφορα χαρακτηριστικά: το πρωτότοκό σας μπορεί να έχει τα χείλη σας, ενώ το μικρότερό σας να μοιάζει στον μπαμπά του.
Όποιο και αν είναι το μείγμα, να έχετε κατά νου ότι η ανάπτυξη είναι μια δυναμική διαδικασία και, το σημαντικότερο, να είστε ευτυχισμένοι με τα μικρά σας!